အေၾကာင္းနဲ ့အက်ိဳး ( အပုိင္း - ၂ )
        လူသား လုိ ့ဆုိရတဲ့ သတၱ၀ါေတြမွာ ျမင္ႏုိင္စရာ(မ်က္ေစ့)၊ၾကားႏုိင္စရာ(နား)၊အနံ ့ရႏုိင္စရာ(ႏွာေခါင္း)၊အရသာကုိသိႏုိင္စရာ(လွ်ာ)၊
    ထိေတြ ့မႈကုိသိႏုိင္စရာ(ကုိယ္)နဲ ့စိတ္ကူးႀကံစည္မႈသိႏုိင္စရာ(စိတ္)ရယ္လုိ ့အဂါၤမ်ား(သုိ ့မဟုတ္)တံခါးမ်ား
(ဒြါရ) ပါရွိၾကပါတယ္။ဒါေပမဲ့ လူသားေတြရဲ့အဲဒီအာရုံခံအဂါၤရပ္မ်ားဟာ အလြန္မွအားနည္းၾကပါတယ္။ဥပမာ-မ်က္ေစ့ကျမင္ရတာဆုိရင္ ခရမ္းေရာင္,မဲနယ္ေရာင္,အျပာေရာင္,အစိမ္းေရာင္,
    အ၀ါေရာင္,လိေမၼာ္ေရာင္နဲ ့အနီေရာင္ ဆုိတဲ့ သက္တန္ ့ေရာင္စဥ္တန္းခြင္ အတြင္းမွာသာ ျမင္ႏုိင္ပါတယ္။အနီေရာင္ရဲ့ေအာက္(အနီေအာက္ေရာင္ ျခည္)Infrared Rays နဲ ့ ခရမ္းေရာင္ရဲ့အထက္ (ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္)Ultraviolet Rays မ်ားကုိ ျမင္ႏုိင္စြမ္းမရွိပါဘူး။အသံဆုိရင္လဲ 20 Hz/sec နဲ ့ 20000 Hz/sec အၾကားရွိတဲ့ အသံလႈိင္းမ်ားကုိသာ ၾကားႏုိင္စြမ္းရွိပါတယ္။20Hz/sec ေအာက္အသံလႈိင္းမ်ားနဲ ့20000 Hz/secအထက္အသံလႈိင္း
 မ်ားကုိ ၾကားႏုိင္စြမ္းမရွိပါဘူး။
        လူသားမ်ားျမင္နုိင္ ၾကားႏုိင္စြမ္းမရွိတဲ့ အဲဒီ အျမင္လႈိင္း အသံလႈိင္းမ်ားကုိ တိရစၦာန္သတၱ၀ါမ်ားက ၾကားႏုိင္ ျမင္ႏုိင္ၾကပါတယ္။အခ်ိဳ ့ေသာ
    စမ္းသပ္တုိင္းတာေရးကိရိယာမ်ားနဲ ့လဲ သိရွိႏုိင္ၾကပါတယ္။ဆုိလိုခ်င္တာကေတာ့-----
        ( ၁ ) လူသားမ်ားဟာစဥ္းစားေတြးေခၚမႈ သာလြန္တာကလြဲရင္ အျခားေသာတိရစၦာန္မ်ားထက္ပုိၿပီးသာလြန္တာသိပ္မရွိပါဘူး။ဆင္ေလာက္
    အားမသန္ဘူး၊ငါးေလာက္ေရထဲမွာမက်င္လည္ႏုိင္ဘူး၊ငွက္ေလာက္လဲမိမိဘာသာမပ်ံသန္းႏုိင္ဘူးေပါ့။
        ( ၂ ) လူသားအေနနဲ ့ မိမိမျမင္ႏုိင္၊မၾကားႏုိင္၊အနံ ့မရႏုိင္၊အရသာမသိႏုိင္၊မထိေတြ ့ႏုိင္ရုံမွ်နဲ ့ မရွိဘူး၊မဟုတ္ဘူး၊မျဖစ္ႏုိင္ဘူးဆုိၿပီး မဆုံး
    ျဖတ္သင့္ဘူးေပါ့။လူသတၱ၀ါမျမင္ႏုိင္တဲ့ 'ရုပ္'ေတြ၊မၾကားႏုိင္တဲ့ 'အသံ'ေတြ၊မသိႏုိင္တဲ့ 'အနံ ့'ေတြ----စသည္ျဖင့္ လူသားခႏၶာကုိယ္နဲ ့အာရုံခံစားလုိ ့
    မရႏုိင္တာေတြ အမ်ားႀကီးဘဲရွိေနၾကတယ္။
        မဟာဂႏၶာရုံဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး အရွင္ဇနကာဘိ၀ံသ ေရးသားေတာ္မူတဲ့ ၀ီထိႏွင့္သုံးခ်က္စု ဘာသာဋီကာ စာအုပ္(ပလႅင္ခံ)မွာေရးသားေတာ္မူထားတဲ့အတုိင္းမွ်ေ၀ရရင္------အတိအလင္း ဘြင္းဘြင္းႀကီးေရးသားရမည္ဆုိေသာ္ အျခားဘာသာတရားတုိ ့၌ ဖႆ ေ၀ဒနာ သညာ
 စေသာသေဘာရုိးကေလးမ်ား၏နာမည္ေလာက္မွ်မေတြ ့ရေပ၊ယခုေခတ္၌ ေလာကဓာတ္ပညာလြန္စြာထြန္းကားလာေစကာမူ ထုိေလာကဓာတ္ပညာျဖင့္(တုိက္ရုိက္မဟုတ္)မွန္းဆ၍သိရေသာဓာတ္မႈန္ကေလးမွာ"Atom"ေခၚ အႏုျမဴကေလးသာတည္း၊ထုိအႏုျမဴမႈန္ကေလး၌္ မည္သည့္ဓာတ္ သေဘာေတြစုေနသည္ဟု သိဘုိ ့အေရးမွာ ေလာကဓာတ္ပညာ၏အရာမဟုတ္ေတာ့ၿပီ၊သဗၺညဳဘုရားရွင္ကား"ထုိအႏုျမဴထက္ေသးေသာ ပရမာျမဴကေလး၌ အေသးဆုံးရုပ္ကလာပ္ေတြေပါင္းစပ္လ်က္ရွိ၏၊ကလာပ္ တစ္ခု တစ္ခု၌ ပထ၀ီ,အာေပါ,ေတေဇာ,၀ါေယာ,၀ဏၰ,ဂႏၶ,ရသ,ၾသဇာ ဟူေသာ ရုပ္ေပါင္း (၈)ခု စုမိကာ သဟဇာတသတၱိ,အညမညသတၱိ,နိႆယသတၱိ,အတၳိသတၱိ,အ၀ိဂတသတၱိ တုိ ့ျဖင့္ အျပန္အလွန္ ေက်းဇူးျပဳလ်က္ရွိၾကသည္"ဟု တာ၀တိ ံသာနတ္ျပည္၀ယ္ နတ္ျဗဟၼာတုိ ့အလယ္မွာ ေလာကဓာတ္ပညာရပ္တုိ ့ကုိ ေကာင္းစြာျပသေတာ္မူခဲ့ေပသည္။
        ဒီေန ့အထိေပၚေပါက္ခဲ့ၾကၿပီးျဖစ္တဲ့ သိပၸံပညာရွင္၊ေတြးေခၚပညာရွင္ စတဲ့ေလာကီပညာရွင္ႀကီးမ်ားဟာ"ပညတ္"လုိ ့ေခၚရတဲ့ပုံရိပ္(တစ္နည္းအားျဖင့္)စိတ္ရဲ့လွည့္စားခ်က္ကုိဘဲ ျမင္ႏုိင္ သိႏုိင္ၾကတာပါ။ရုပ္အေၾကာင္းကုိေတာင္ အေပၚယံ ပညတ္ေလာက္ဘဲ ျမင္ႏုိင္သိႏုိင္ၿပီး တကယ့္အမွန္ တကယ့္အစစ္ျဖစ္တဲ့ပရမတ္ရုပ္အေၾကာင္းကုိေတာ့ ျမင္ႏုိင္သိႏုိင္ဘုိ ့မဆုိထားနဲ ့ၾကားဖူးဘုိ ့ေတာင္မလြယ္ပါဘူး။
ပရမတ္နာမ္အေၾကာင္းဆုိရင္ေတာ့အေ၀းႀကီးေ၀းၿပီေပါ့။
        ပညတ္ဆုိတာကေတာ့ ေလာကမွာ လူအမ်ား ဆက္သြယ္ ေျပာဆုိသုံးႏွဳန္း လုပ္ကုိင္လုိ ့ျဖစ္ရုံမွ် သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားသာျဖစ္ပါတယ္။
    Relative Truth ေပါ့၊ပရမတ္ဆုိတာကေတာ့ အစစ္အမွန္ တကယ္ရွိတဲ့ အရွိအစစ္ေတြပါဘဲ။Absolute Truth တစ္နည္းအားျဖင့္ Ultimate Truth
    ဒါမွမဟုတ္ Ultimate Reality ပါဘဲ။ဒါေပမဲ့ ပရမတ္တရားမ်ားဟာ အထည္ကုိယ္ ျဒဗ္ အခဲ အမႈန္ ရွိၾကတာမဟုတ္ပါဘူး။သေဘာမွ်သာရွိတဲ့အေနအထား
    ပါဘဲ။ဒါေၾကာင့္မုိ ့လဲ သိပၸံဆရာႀကီးမ်ားလက္လွမ္းမမွီၾကတာပါ။ပရမတ္တရား ( ၄ ) ပါးရွိပါတယ္။စိတ္၊ေစတသိက္၊ရုပ္၊နိဗၺာန္ ျဖစ္ပါတယ္။စိတ္ ဆုိတာ
    အာရုံသုိ ့ညႊတ္ကုိင္းတတ္တဲ့သေဘာမွ်ျဖစ္ပါတယ္၊ေစတသိက္ဆုိတာ စိတ္ကုိမွီတြယ္ၿပီးစိတ္ကုိျခယ္လွယ္တဲ့သေဘာျဖစ္ပါတယ္၊ရုပ္ဆုိတာကေတာ့
    ပထ၀ီ,အာေပါ,ေတေဇာ,၀ါေယာ,၀ဏၰ,ဂႏၶ,ရသ,ၾသဇာ ဆုိတဲ့အေျခခံသေဘာတရားအေပါင္းအစုကုိဆုိလုိပါတယ္၊နိဗၺာန္ ဆုိတာကုိေတာ့သႏၱိသုခဆုိတဲ့
    ပကတိအၿငိမ္းဓာတ္ႀကီးျဖစ္ပါတယ္။ပရမတ္တရား ( ၄ )ပါးထဲမွာ စိတ္၊ေစတသိက္ နဲ ့ ရုပ္ တုိ ့ဟာ အေၾကာင္းတရားမ်ား စီမံဖန္တီးမႈေၾကာင့္ျဖစ္ေပၚ
    ၾကရၿပီး ၊ထုိအေၾကာင္းတရားမ်ားခ်ဳပ္ၿငိမ္းတာနဲ ့သူတုိ ့လဲခ်ဳပ္ၿငိမ္းရတာမုိ ့သူတုိ ့ကုိ သခၤတဓမၼ လုိ ့ေခၚဆုိရပါတယ္။နိဗၺာန္ကေတာ့အေၾကာင္းတရား
    မ်ားေၾကာင့္ျဖစ္ရတဲ့တရားမဟုတ္လုိ ့ အသခၤတဓမၼ လုိ ့ေခၚဆုိရပါတယ္။
        ျမင္ျမင္သမွ်သခါၤရ(သခၤတ)ဆုိတဲ့အတုိင္းပါဘဲ၊အရာအားလုံးဟာ ဆုိင္ရာအေၾကာင္းတရားမ်ားေၾကာင့္ျဖစ္ေပၚၾကရၿပီး ၄င္းဆုိင္ရာ
 အေၾကာင္းတရားမ်ားကြယ္ေပ်ာက္ခ်ဳပ္ၿငိမ္းတာနဲ ့ခ်ဳပ္ၿငိမ္းရပါတယ္၊တစ္ခါအေၾကာင္းတရားမ်ားကထပ္မံဖန္တီးထုတ္လုပ္တာနဲ ့ထပ္မံျဖစ္ေပၚၾကရျပန္
    ပါတယ္၊ကံ,စိတ္,ဥတု,အာဟာရ ဆုိတဲ့အေၾကာင္းတရားမ်ားရွိေနသမွ် ရုပ္၊နာမ္ သခၤါရတရားမ်ားဟာလဲ အဖန္ဖန္ တလဲလဲ ျဖစ္လုိက္ ပ်က္လုိက္သံသရာလည္ေနၾကရတာပါဘဲ။